🎆 Procedura Oceny I Skutecznego Leczenia Bólu

Zasady stosowania silnie działających opioidów u pacjentów z bólem przewlekłym pochodzenia nienowotworowego. Pliki: 1. Podkategorie: 0. Ból przewlekły u pacjenta z chorobą nowotworową musi być rozpoznawany, oce-niany, leczony i stale monitorowany. W leczeniu bólu nowotworowego najważniejszą rolę odgrywa farmakoterapia. Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje na konieczność regularnego podawania według trójstopniowej drabiny analgetycznej coraz silniejszych leków przeciwbólowych, kiedy słabsze przestają być skuteczne, zawsze indywidualnie, w zależności od nasilenia bólu oraz w skojarzeniu z lekami adjuwantowymi (koanalgetykami). Wybór leku (leków) lub metody leczenia zależy przede wszystkim od rodzaju i natężenia bólu [10,11]. Ponieważ częstość występowania bólu wzrasta wraz z postępem choroby, inter-dyscyplinarny zespół systematycznie określa potrzeby u pacjenta z bólem. Często działania zależne są od sytuacji, w której znajdują się poszczególni członkowie ze-społu, niż od ich zawodowej roli. Wspólna praca lekarzy, pielęgniarek, psychologów, fizjoterapeutów, pracowników socjalnych, opiekunów, kapelana jest najbardziej sku-tecznym sposobem w dążeniu do wspólnie wyznaczonego celu [12]. Członkowie zespołu na podstawie klinicznej oceny bólu rozpoznają i ocenią ból, często kilka rodzajów, uwzględniając rodzaj, charakter, nasilenie, czas trwania oraz lokalizację. Ponadto ocenie podlega wpływ i znaczenie bólu na aktywność społecz-ną, stan psychiczny i emocjonalny chorego oraz dotychczasowe postępowanie (me-tody farmakologiczne i niefarmakologiczne), skuteczność terapii i występowanie działań niepożądanych [10]. W terapii bólu szczególnie lekarze i pielęgniarki, biorą aktywny udział w kontroli i monitorowaniu poziomu bólu przy rozpoczęciu terapii oraz po upływie 24 godzin, a następnie co najmniej 2 razy w tygodniu. U pacjenta z niestabilnym bólem oce-na dokonywaoce-na jest codziennie. Choremu udziela się informacji stosownie do jego stanu i sytuacji na temat mechanizmu powstawania bólu, znaczenia bólu oraz sto-sowanych metod postępowania. Ocena bólu, jako subiektywnego objawu odczuwa-nego przez chorego, może powodować trudności, ponieważ oparta jest na słownej relacji chorego i może podlegać wpływom emocji i odczuć. Do oceny poziomu bólu i porównywania natężenia służą dedykowane skale i kwestionariusze [2,11,13]. Bardzo ważną rolę w aspekcie bólu ma ocena stanu emocjonalnego pacjenta, jego nastawienia wobec towarzyszącej mu choroby, a w konsekwencji podejmowa-nie działań w postaci udzielanego wsparcia, terapii, a także sugestii w zastosowa-niu leczenia farmakologicznego. Ponadto w ocenie stanu chorego uwzględnia się ewentualność odczuwania przez pacjenta lęku związanego z dolegliwościami soma-tycznymi, czy też obaw, że ból może się nasilać, że postępujący proces chorobowy, osłabienie, zniedołężnienie będą zbyt dużym obciążeniem dla rodziny. W leczeniu bólu ocenie podlegać również powinna sytuacja rodzinna. Rodzina i opiekunowie w sytuacji choroby i cierpienia bliskiej osoby potrzebują wsparcia informacyjnego, emocjonalnego i instrumentalnego, które wymaga doświadczenia i dojrzałości psy-chicznej. Podstawowym warunkiem dobrej opieki jest budowanie relacji na funda-mencie prawdy, godności i nietykalności życia [11]. Znaczącą rolę w postępowaniu łagodzącym objawy w chorobie nowotworowej i następstwa leczenia onkologiczne-go ma systematyczne monitorowanie efektów prowadzonych działań. Opieka paliatywna sprawowana wobec chorego u kresu życia wymaga od człon-ków zespołu nabycia szczególnych kompetencji, które pozwalają na podejmowa-nych aktywpodejmowa-nych działań, wpływając na poprawę jakości jego życia. Pielęgniarka współuczestniczy w postępowaniu farmakologicznym prowadzonym przez leka-rza, znając i stosując zasady postępowania przeciwbólowego, podając leki według zlecenia lekarskiego oraz oceniając ich skuteczność i wystąpienie objawów ubocz-nych [10, 11]. Konieczna jest znajomość zagadnień przeliczania dawek opioidów, łą-czenia i interakcji leków, stosowania pompy infuzyjnej, podawaniu leków różnymi drogami, przestrzegania odstępów czasowych pomiędzy kolejnymi dawkami oraz leczenia wspomagającego. Niezmierna ważnym zadaniem zespołu opieki paliatywnej jest prowadzenie edu-kacji pacjenta w kierunku identyfiedu-kacji bólu podstawowego, przebijającego, koń-ca dawki oraz przygotowanie chorego do prowadzenia (jeśli to możliwe) dziennika oceny bólu i skuteczności postępowania przeciwbólowego. Po zleceniu przez leka-rza prowadzącego leczenia farmakologicznego członkowie zespołu wyjaśniają cho-remu zasady leczenia bólu, działanie leków, które zostały zlecone, celem lepszego zrozumienia przez pacjenta natury bólu oraz roli pacjenta. Edukacja pacjenta i jego rodziny powinna również dotyczyć obaw i mitów na temat niedostatecznego lecze-nie, przedawkowania czy uzależnienia. Edukacja pacjenta sprowadza się również do zagadnień dotyczących innych objawów, które mocno korelują z odczuwaniem bólu, między innymi apetytu, wypróżnienia oraz możliwość snu i odpoczynku. Podczas leczenia bólu opioidami wszyscy członkowie zespołu muszą zwracać uwa-gę na przyjmowanie przez pacjenta leków zmiękczających stolec i przeczyszczają-cych, aby uniknąć zaparć indukowanych opioidami. Wszystkie działania muszą sprowadzać się do podstawowych założeń interdy-scyplinarnego zespołu, zasady celowości profesjonalizmu i koordynacji [12]. Oce-na poziomu bólu uwzględniająca rodzaj, Oce-nasilenie, czas trwania, lokalizację, objawy współistniejące, ocenę poziomu bólu odpowiedniego do osiągnięcia stanu komfortu i funkcjonowania musi być obowiązkowa i rutynowa. Podczas monitorowania bólu członkowie zespołu zwracają uwagę na dodatkowe informacje u chorego z bólem: niewerbalne (wzdychanie, stękanie, płacz) i werbalne (liczenie, modlenie, skarżenie się, przeklinanie). Podczas wykonywania zabiegów i czynności pielęgnacyjnych, któ-re sprawiają choktó-remu ból, należy zawsze rozważyć podawanie leków przeciwbólo-wych profilaktycznie. Po zleceniu leków przeciwbóloprzeciwbólo-wych pacjent powinien przeby-wać pod stałym nadzorem, a reakcja na pojawiający się ból i nieskuteczność leczenia powinna być natychmiastowa. Umiejętność dostosowania dawki na podstawie oce-ny stanu chorego wymaga wiedzy na temat działania opioidów, początku działania leku, czasu potrzebnego do osiągnięcia w surowicy stężenia maksymalnego, czasu działania i potencjalnych efektów niepożądanych. W razie potrzeby należy pamię-tać o podawaniu dodatkowej dawki opioidów w celu opanowania bólu przebijające-go. Ważne jest, aby chory nie musiał czekać i aby doświadczona w leczeniu bólu pie-lęgniarka miała dostęp do ratunkowych dawek opioidów podawanych „na żądanie” i mogła je zastosować w celu uśmierzenia bólu [13]. Rzetelne, systematyczne i szcze-gółowe dokumentowanie prowadzonej oceny bólu i ciągłego monitorowania efektów leczenia wpływa na szybkie i skuteczne decyzje terapeutyczne lekarza prowadzą-cego. Ponieważ zasady leczenia bólu mogą sprawiać pacjentowi trudność, pozosta-wienie ich w formie pisemnej pozwala lepiej skupić się na istotnych aspektach. W postępowaniu mającym na celu minimalizację dolegliwości bólowych duże znaczenie ma postepowanie niefarmakologiczne, mające na celu zapewnienie wa-runków bezpieczeństwa, łagodzenie lęku, niepewności czy poczucia osamotnienia. Należą do nich techniki psychologiczne, np. relaks, hipnoza, terapia poznaw-czo-behawioralna, fizykoterapia oraz metody inwazyjne. Wybór metod i sposobów opanowania bólu włączonych do leczenia farmakologicznego oparty jest na analizie skutków ubocznych i wymiernych korzyściach dla pacjenta [2, 10, 14]. Prowadzenie dobrej kontroli bólu to również działania polegające na zmniejszaniu narażenia cho-rego na inne dodatkowe bodźce wzmagające ból. W pielęgnowaniu chocho-rego ważna jest koordynacja i zabezpieczenie u pacjenta sprzętu pomocniczego, rehabilitacyj-nego, udogodnień, pomoc w zaspokajaniu czynności fizjologicznych, jak najmniej narażając na dodatkowy ból i cierpienie. W sytuacji trudności finansowych lub so-cjalnych istotnym zadaniem zespołu jest współpraca z innymi ośrodkami w zakre-sie zabezpieczenia społecznego. Aby skutecznie realizować opiekę wobec nieuleczalnie chorego, interdyscypli-narny zespół musi być w pełni ukształtowany i świadomie dążący do wytyczonych celów. Na jego pracę wpływa wiele czynników organizacyjnych i środowiskowych. Zespół współpracujący ze sobą, znający swoje słabe i mocne strony, może skupić swoją uwagę na merytorycznej stronie postępowania, co przekłada się na poczucie bezpieczeństwa, jakość, wydajność i skuteczność podejmowanych działań [1]. Istot-nym elementem jest dokonywanie oceny jego funkcjonowania, zwracanie uwagi na konieczność rozwiązywania zaistniałych konfliktów i niejasności [15]. Progra-my kształcenia lekarzy i pielęgniarek pracujących w opiece paliatywnej zakładają przygotowanie edukacyjne do oceny, monitorowania i leczenia bólu. Zakres obo-wiązków i pełnionych ról ściśle określają ustawy dotyczące poszczególnych zawo-dów. Wzajemna korelacja i znajomość zakresów kompetencji pomiędzy członkami wykonującymi różne zawody wymaga zaufania i zrozumienia oraz daje szansę na powodzenie w działaniu. Podsumowanie Opieka paliatywna opiera się na pracy interdyscyplinarnego zespołu współpra-cującego z chorym, jego rodziną oraz innymi specjalistami i podstawową opieką zdrowotną. Nie sprowadza się tylko do opieki zinstytucjonalizowanej, lecz jest fi-lozofią postępowania i może być stosowana w różnych miejscach pobytu chorego. Właściwa organizacja pracy, sprawna komunikacja i optymalny przepływ informacji w zespole interdyscyplinarnym pozwalają na regularną weryfikację indywidualne-go planu opieki i leczenia objawoweindywidualne-go, w tym również leczenia bólu. Interdyscypli-narny zespół w opiece nad pacjentem z bólem przewlekłym prowadzi systematyczną ocenę bólu, efektów leczenia, rozpoznaje objawy uboczne i reaguje na pojawiające się nowe objawy. Konieczna jest akceptacja, zrozumienie, aktywne słuchanie cho-rego, jego rodziny. [9, 11]. Podział zadań członków zespołu wynika z uwarunkowań prawnych i kompeten-cji. Nadal istnieje potrzeba prowadzenia edukacji społeczeństwa, w tym persone-lu medycznego na temat możliwości i sposobów prowadzenia skutecznego leczenia bólu i respektowania podstawowego prawa, jakim jest życie bez bólu. Od interdy-scyplinarnych zespołów opieki paliatywnej wymagać należy skutecznego działania. Można to osiągnąć, jeśli w zespole nastawionym na pacjenta i jego rodzinę określo-ne są jasokreślo-ne zasady działania, wypracowaokreślo-ne procedury postepowania, sprecyzowa-ne role, sprawna komunikacja i ciągłe dążenie do rozwoju [15]. Bibliografia 1. Sherman DW, Matzo M, Metheny T. The interprofessional Practice of Palliative Care Nursing. W: Matzo M, Sherman DW, red. Palliative Care Nursing. Quality Care to the End of Life. 4th ed. New York: Springer Publishing Company; 2015: 3–20. 2. Turk DC, Stanos SP, Palermo TM, Paice JA, Jamison RN, Gordon DB, I in. Interdyscyplinary Pain Management. American Pain Society [online]. Dostępny na URL: [ 3. Rysz A. Organizacja opieki paliatywnej. W: de Walden-Gałuszko K, Ciałkowska--Rysz A, red. Medycyna paliatywna. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2015: 10–11. 4. Kotlińska-Lemieszek A. Ból u pacjentów z chorobą nowotworową. Przyczyny, patofizjologia, klasyfikacja i diagnostyka.. W: de Walden-Gałuszko K, Ciałkowska-Rysz A, red. Medycyna pa-liatywna. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2015: 59–75. 5. Wordliczek J, Dobrogowski J, red. Leczenie bólu. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2012. 6. Raport dotyczący standardów i norm dla opieki hospicyjnej i paliatywnej w Europie: część 1 i 2. Zalecenia Europejskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej. Med Paliat Prakt 2010; 4 (2): 46–48. 7. Ripamonti C I , Santini D, Maranzano E, Berti M, Roila F. Management of cancer pain: ESMO Clinical Practice Guidelines. Ann Oncol 2012; 23 (7): 139–154. 8. Klepstad P, Kaasa S, Borchgrevink PC. Starting Step III opioids for moderate to severe pain in cancer patients: Dose titration: A systematic review. Palliat Med 2010; 25 (5): 424–430. 9. Watson MS, Lucas CF, Hoy AM, Back IN. Opieka paliatywna. Wrocław: Wydawnictwo Else-vier Urban & Partner; 2007. 10. Krajnik M. Zasady oceny bólu u chorego na nowotwór. Ból totalny i ból duchowy u chorego na nowotwór. W: Malec-Milewska M, Krajnik M, Wordliczek J, red. Chory na nowotwór – kompen-dium leczenia bólu. Warszawa: Medical Education; 2014. 11. de Walden-Gałuszko K, Kaptacz A. Pielęgniarstwo w opiece paliatywnej i hospicyjnej. Warsza-wa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2005. 12. Modlińska A. Opieka paliatywna – interdyscyplinarna z natury. Med Paliat 2013; 5 (4): 157–162. 13. Kinghorn S, Gaines S. Opieka paliatywna. Wrocław: Elsevier Urban & Partner; 2012. 14. Ciałkowska-Rysz A, Dzierżanowski T. Podstawowe zasady farmakoterapii bólu u chorych na no-wotwory i inne przewlekłe, postępujące, zagrażające życiu choroby. Med Paliat 2014; 6 (1): 1–6. 15. Oliver D. Jak działa zespół interdyscyplinarny? Pol Med. Paliat 2003; 3 (2): 191–194. Adres do korespondencji: Izabela Kaptacz Stowarzyszenie Opieki Hospicyjnej Ziemi Częstochowskiej ul. Krakowska 45a, 42-202 Częstochowa tel. 501 046 654 Wyznaczniki nowej jakości opieki Zmniejszenie zapotrzebowania na opioidy w pierwszych 24 godzinach po operacji wynosiło 10–13% ( [111] metaanaliza RCT = poziom 1 [112] metaana- liza RCT = poziom 1 [113] metaanaliza RCT = poziom 1]). Dawka deksametazonu 0,11–0,2 mg kg-1 zmniejsza natężenie bólu i zapotrzebowanie na opioidy w okre- sie pooperacyjnym. Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt rozporządzenia określającego standardy organizacyjne leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych, opracowane wspólnie z Polskim Towarzystwem Badania Bólu. Według nowych wytycznych, placówki POZ będą miały obowiązek sporządzania karty oceny natężenia bólu. W uzasadnieniu projektu, który 17 stycznia został przekazany do konsultacji publicznych, Ministerstwo Zdrowia zwraca uwagę, że dotychczasowe regulacje prawne gwarantowały dostęp do świadczeń zdrowotnych zapewniających łagodzenie bólu wyłącznie pacjentom będącym w stanie terminalnym. Tymczasem obowiązkiem podmiotu udzielającego świadczeń zdrowotnych jest podejmowanie działań polegających na określeniu stopnia natężenia bólu, leczeniu bólu oraz monitorowania skuteczności tego leczenia. Standardy leczenia bólu w ramach POZiStock Jak podnosi resort zdrowia, celem przepisu jest zagwarantowanie każdemu pacjentowi skutecznej realizacji prawa do leczenia bólu, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, bez względu na źródło pochodzenia tego bólu, wiek pacjenta oraz miejsce jego pobytu. Zdaniem resortu, ocena bólu w ramach podstawowej opieki zdrowotnej może zminimalizować liczbę powikłań związanych z niewłaściwym leczeniem bólu oraz związanych z nimi hospitalizacji i leczenia powikłań. Ministerstwo podkreśla również, że wystandaryzowane zasady postępowania dotyczą wszystkich przypadków udzielania świadczeń zdrowotnych leczenia bólu i nie są ograniczone do pacjentów leczonych wyłącznie przeciwbólowo. Standard dotyczy więc nie tylko podmiotów wyspecjalizowanych w leczeniu bólu, posiadających w strukturze poradnie leczenia bólu, lecz wszystkich podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą, w których w trakcie postępowania z pacjentem zgłasza on dolegliwości bólowe. Dodatkowo rozporządzenie wskazuje przypadki, w których pacjenci powinni być kierowani do poradni leczenia bólu. Jakie standardy leczenia bólu wprowadza rozporządzenie Poniżej przedstawiamy najważniejsze założenia standardów organizacyjnych leczenia bólu, zawarte w projekcie (cały projekt dostępny jest w RCL). 1. Ocena bólu ma być dokonywana na podstawie: a) badania podmiotowego, obejmującego w szczególności pozyskanie informacji o: przyczynie i jego umiejscowieniu, natężeniu bólu, charakterze i okolicznościach związanych z jego występowaniem, dotychczasowym leczeniu, wpływie bólu na jakość życia pacjenta, zdarzeniach lub okolicznościach, które mogą być związane z bólem lub innymi zgłaszanymi przez pacjenta dolegliwościami, b) badania przedmiotowego, c) badań pomocniczych obejmujących: ocenę zaburzeń czucia, badania obrazowe, badania laboratoryjne, d) numerycznej skali oceny bólu - od 0 do 10, gdzie 0 oznacza brak bólu, a 10 - najsilniejszy ból, jaki można sobie wyobrazić. W przypadku pacjentów, u których brak możliwości zastosowania skali numerycznej - stosowana ma być inna skala oceny bólu: skala obrazkowa (przedstawiająca kilka wyrazów twarzy, za pomocą których określa się stopień nasilenia bólu), skala słowna (cyfry z przypisanymi do nich określeniami: 0 - brak bólu, 1 - ból lekki, 2 - ból umiarkowany, 3 - ból silny, 4 - ból nie do zniesienia), skala wzrokowo-analogowa (w postaci linijki o dł. 10 cm, pozwalającej na ocenę w skali od 0 - zupełny brak bólu do 10 - najsilniejszy wyobrażalny ból). 2. Skuteczność leczenia bólu ma być monitorowana przez ocenę: natężenia bólu – w spoczynku i w ruchu oraz średnie w ciągu ostatniego tygodnia, osiągniętej poprawy w wyniku zastosowanego leczenia, występowania działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu, skuteczności leczenia działań niepożądanych, stopnia stosowania się pacjenta do zaleceń terapeutycznych, stopnia satysfakcji pacjenta z zastosowanego leczenia; 3. Ocena zmiany natężenia bólu ma być prowadzona z użyciem tej samej skali oceny bólu. 4. W przypadku wystąpienia działań niepożądanych zmienia się postępowanie terapeutyczne. 5. Prowadzi się edukację pacjenta w zakresie farmakoterapii i stosowanego leczenia, w szczególności informuje się o działaniach niepożądanych po zastosowanym leczeniu. Kiedy pacjent powinien trafić do poradni leczenia bólu Projekt określa również przypadki, kiedy ambulatoryjne świadczenia zdrowotne w zakresie leczenia bólu są udzielane w poradni leczenia bólu. Są to: 1. wyczerpanie możliwości diagnostycznych lub leczniczych dotyczących pacjenta z bólem lub 2. trudności w postawieniu właściwego rozpoznania zespołu bólowego lub 3. niewielka skuteczność dotychczasowego leczenia i utrzymywanie się natężenia bólu powyżej 5 w skali numerycznej lub 4. wskazania do zastosowania inwazyjnych metod leczenia lub trudności w opanowaniu działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu. Podstawę leczenia będzie stanowić skierowanie w przypadku świadczeń udzielanych ze środków publicznych, natomiast bez skierowania w pozostałych przypadkach nie będzie ono wymagane. Karta oceny natężenia bólu Zgodnie ze standardami, placówki POZ będą mieć obowiązek sporządzenia karty oceny natężenia bólu (według wzoru załączonego do projektu), która ma być dołączana się do dokumentacji medycznej pacjenta. Karta powinna zawierać informacje dotyczące: lokalizacji, charakteru bólu i natężenia bólu; rozpoznania i zaleceń terapeutycznych, stosowanych lekach przeciwbólowych i ich skuteczności. Autorzy projektu przewidują, że zobowiązanie do dokonywania oceny bólu oraz dokumentowania tego faktu znacząco wpłynie na dostęp do terapii przeciwbólowej. Z klinicznego punktu widzenia ocena natężenia bólu i jego wpływ na jakość życia jest bowiem niezwykle ważna w terapii pacjentów. Kiedy standardy zaczną obowiązywać Podmioty lecznicze będą miały obowiązek wdrożyć standardy w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. "Z uwagi na fakt, iż projektowana regulacja ma charakter porządkujący, regulujący i formalizujący czynności już wykonywane przez większość podmiotów, termin ten jest wystarczający dla zapewnienia spełnienia przedmiotowych wymagań" - uzasadnia MZ. PRZECZYTAJ TAKŻE: Dr Michał Sobstyl: Leczenie bólu przewlekłego największym wyzwaniem dla lekarzy Szacuje się, że z powodu bólu przewlekłego cierpi 27 proc. dorosłej populacji Polski i aż 55 proc. populacji powyżej 65. roku życia. Statystycznie częściej ból przewlekły występuje u osób z chorobami układu krążenia i układu oddechowego. Leczenie operacyjne przepukliny u dorosłego nie jest skuteczne u wszystkich pacjentów, 1 lub 2 na 100 chorych cierpi na nawrót dolegliwości wymagający ponownego leczenia. Nieleczona przepuklina – jakie są powikłania? Przepuklina brzucha u dorosłych może przebiegać bezobjawowo w przypadku skutecznego ręcznego odprowadzenia.

Jak podaje NIK - nałożony na szpitale obowiązek leczenia i monitorowania skuteczności leczenia bólu u wszystkich pacjentów – nie tylko tych po operacjach – zwrócił uwagę na problem, ale go nie rozwiązał. Większość skontrolowanych przez NIK szpitali nadal ani nie wprowadziła regulacji dot. leczenia bólu, ani nie dokumentuje tych procedur. Pozbawia to pacjentów gwarancji, że zachowane będzie ich prawo do leczenia bólu, odpowiednio do stopnia jego natężenia. Nie we wszystkich szpitalach chorzy są też rzetelnie informowani o możliwych terapiach, korzyściach i zagrożeniach związanych z uśmierzaniem bólu. Badania wskazują, że w Polsce z powodu bólu przewlekłego, czyli trwającego ponad trzy miesiące, cierpi 20 proc. społeczeństwa, przy czym u części (ponad 5 proc.) jest to ból o bardzo dużym nasileniu. W chorobie nowotworowej z bólem zmagają się niemal wszyscy chorzy. Według specjalistów, dla skutecznego uśmierzania bólu niezbędne są systematyczne pomiary natężenia bólu i ocena efektów jego leczenia. Monitorowanie skuteczności powinno się odbywać przez cały okres leczenia, bez względu na charakter bólu. Kluczowa dla zastosowania odpowiedniej terapii jest odpowiednia komunikacja z pacjentem i jego edukacja. NIK sprawdziła czy i jak stosowane są zasady zapewniające monitorowanie skuteczności leczenia bólu oraz jak odbywa się informowanie pacjentów o prawie do uśmierzania bólu. Podstawową metodą leczenia bólu jest farmakoterapia. Pod względem liczby leków przeciwbólowych sprzedanych bez recepty Polska jest na piątym miejscu w Europie, za Wielką Brytanią i Niemcami, a przed Holandią, Włochami czy Ukrainą. Jednocześnie wykorzystywanie silnych leków opioidowych, szczególnie skutecznych w leczeniu bólu ostrego (pooperacyjnego, pourazowego) czy bólu przewlekłego u chorych na nowotwory jest średnio pięciokrotnie rzadsze niż w Europie. Zgodnie z powszechną opinią, opór wobec stosowania opioidów w Polsce wynika z obaw przed uzależnieniem, choć dane europejskie takiego ryzyka nie potwierdzają, jeżeli leki te są stosowane zgodnie z zaleceniami medycznymi. Najważniejsze ustalenia kontroli W większości skontrolowanych szpitali - zaniedbując ustalony przez Ministra Zdrowia obowiązek - nie opracowano i nie wdrożono zasad postępowania zapewniających leczenie i monitorowanie skuteczności leczenia bólu u wszystkich pacjentów, którzy odczuwają ból, bez względu na charakter tego bólu. W części szpitali (38 proc.) nie przygotowano takiej procedury w ogóle lub opracowano ją z opóźnieniem, a w części (31 proc.) dotyczyła ona tylko pacjentów poddanych zabiegom operacyjnym. Personel medyczny wszystkich skontrolowanych szpitali podejmował działania w celu uśmierzania bólu towarzyszącego pacjentom. Jednak w ocenie NIK, niewdrożenie sformalizowanych zasad postępowania personelu medycznego związanych z leczeniem bólu, poza naruszeniem wymogu prawnego, pozbawił pacjentów gwarancji realizowania ich prawa do działań przeciwbólowych w czasie hospitalizacji. W efekcie pacjenci nie zawsze mają zapewniony dostęp do leczenia bólu, które byłoby adekwatne do stopnia jego natężenia. Procedury leczenia bólu i oceny skuteczności tego leczenia u wszystkich pacjentów (operowanych i nieoperowanych) odczuwających ból opracowano i wdrożono tylko w 1/3 skontrolowanych szpitali. W pozostałych placówkach, nawet jeśli procedury ustalono, nie zawsze były one stosowane. Tylko w dwóch szpitalach (spośród 32 skontrolowanych) ustalono i w pełni stosowano zasady ujęte w wewnętrznej procedurze leczenia i oceny skuteczności leczenia bólu. U pacjentów tych szpitali prowadzono systematyczne pomiary natężenia bólu oraz dokonywano regularnej oceny efektów wdrożonego leczenia przeciwbólowego, co rzetelnie odnotowywano w dokumentacji medycznej. NIK wskazuje na nieprawidłowości związane z systematycznym mierzeniem i notowaniem pomiarów bólu: odpowiednie wpisy na ten temat w kartach wszystkich pacjentów były tylko w dwóch skontrolowanych szpitalach. Nieprawidłowości dotyczące prowadzenia dokumentacji medycznej operowanych i nieoperowanych pacjentów odczuwających ból stwierdzono w przypadku niemal wszystkich (30 z 32) skontrolowanych szpitali, natomiast usystematyzowanych informacji na temat stopnia natężenia bólu oraz skuteczności zastosowanego leczenia nie odnotowano w dokumentacji żadnego z pacjentów 11 szpitali (35 proc.). W kolejnych 19 placówkach (59 proc.), informacje takie odnotowano tylko w odniesieniu do części pacjentów odczuwających ból, a w dokumentacji pozostałych chorych bądź takich informacji nie odnotowano, bądź odnotowywano je niesystematycznie. W ocenie NIK brak w dokumentacji medycznej informacji na temat stopnia natężenia bólu uniemożliwiał lub znacznie utrudniał rzetelną ocenę skuteczności zastosowanego leczenia. Stan ten był również niezgodny z wymogami rozporządzeń Ministra Zdrowia, regulującymi zasady prowadzenia dokumentacji medycznej. Personel medyczny skontrolowanych szpitali w ograniczonym zakresie stosował zalecenia ekspertów, z dziedziny leczenia bólu, dotyczące informowania pacjentów o możliwościach, korzyściach i zagrożeniach związanych z uśmierzaniem bólu. Informacje te powinny być przekazywane nie tylko ustnie, ale również pisemnie, co ma ułatwić ich zrozumienie. W 69 proc. szpitali pacjentom przekazywano tylko słowną informację o bólu i metodach jego leczenia. W 22 proc. szpitali przekazywano pisemną informację o bólu tylko pacjentom operowanym. Jedynie w trzech szpitalach (9 proc.) wszystkim pacjentom udostępniono ulotki informacyjne o bólu i metodach jego leczenia. NIK zwraca też uwagę, że rośnie liczba pacjentów oczekujących na specjalistyczną poradę dot. leczenia bólu. Zgodnie ze stanem na dzień 31 marca 2016 r., łącznie w sześciu skontrolowanych poradniach w kolejce do specjalisty z zakresu leczenia bólu czekało 738 pacjentów, a pięć miesięcy później już 851 (31 sierpnia 2016 r.). W skrajnym przypadku czas oczekiwania na wizytę wynosił cztery miesiące. Jednocześnie tylko mieszkańcy 1/3 powiatów mogą skorzystać ze specjalistycznej porady dot. leczenia bólu na obszarze własnego powiatu. Na terenie 70 proc. powiatów (266 z 380) mieszkańcy nie mieli możliwości skorzystania z bezpłatnej wizyty u specjalisty w poradni leczenia bólu. Wnioski i uwagi NIK W oparciu o ustalenia kontroli, NIK zwróciła się do Ministra Zdrowia o rozważenie wprowadzenia obowiązku dokumentowania pomiarów natężenia bólu we wszystkich podmiotach udzielających świadczeń zdrowotnych (nie tylko w szpitalach). Ponadto NIK zwraca uwagę na konieczność podjęcia działań w celu zwiększenia nacisku w procesie nauczania przyszłych lekarzy i pozostałej kadry medycznej na zagadnienia związane z leczeniem bólu i stałe podnoszenie kwalifikacji w tym zakresie. Celowym wydaje się także przeanalizowanie przez Prezesa NFZ dostępności świadczeń zdrowotnych w poradniach leczenia bólu i dostosowanie nakładów finansowych na te świadczenia, adekwatnie do zdiagnozowanych potrzeb. 23 marca 2017 r. Sejm, uchwalił ustawę o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta, usankcjonowała prawo każdego pacjenta do leczenia bólu oraz obowiązek podejmowania przez udzielające świadczeń zdrowotnych podmioty działań polegających na określeniu stopnia natężenia bólu, jego leczeniu oraz monitorowaniu skuteczności tego leczenia.

Opracowanie Karty Oceny Nasilenia Bólu resort zdrowia zapowiedział już w zeszłym roku. Z niecierpliwością czekali na nią pacjenci, którzy na mocy zeszłorocznej nowelizacji ustawy z 6

Najwyższa Izba Kontroli skontrolowała w sumie 32 szpitale z województw: dolnośląskiego, łódzkiego, podlaskiego, pomorskiego, świętokrzyskiego, wielkopolskiego i zachodniopomorskiego. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2015 r. do 31 sierpnia 2016 r. Stwierdzono że w 30 szpitalach - 94 proc. skontrolowanych - nie ma informacji potwierdzających systematyczne pomiary natężenia bólu oraz regularną ocenę skuteczności leczenia bólu, zarówno u wszystkich pacjentów operowanych, jak i u wszystkich pacjentów nieoperowanych; w 22 szpitalach (69 proc. skontrolowanych) nie opracowano i nie wdrożono procedury leczenia. Kontrolerzy ustalili też, że w kolejnych 19 szpitalach nie utworzono zespołu ds. leczenia bólu, a w 17 nie kontrolowano stosowania zasad skutecznego leczenia bólu. "Personel medyczny nie szkolił się w zakresie stosowania zasad i monitorowania skuteczności leczenia bólu, bądź w takich szkoleniach uczestniczyła niewielka część personelu" - napisano w raporcie. Kolejny problemem - jak wykazała kontrola - było jedynie ustne informowanie pacjentów o bólu i metodach jego leczenia. Brak oceny skuteczności leczeniaRównocześnie - co odnotowano w raporcie - personel medyczny wszystkich skontrolowanych szpitali podejmował działania w zakresie uśmierzania bólu. - W dokumentacji medycznej pacjentów większości skontrolowanych szpitali nie odnotowano jednak informacji pozwalających na prześledzenie procesu monitorowania przez personel medyczny efektów zastosowanego leczenia przeciwbólowego.(...) W 19 placówkach informacje takie odnotowano tylko odnośnie do części pacjentów odczuwających ból, a w dokumentacji pozostałych pacjentów bądź takich informacji nie odnotowano, bądź odnotowywano je niesystematycznie - napisano. Zdaniem kontrolerów, brak w dokumentacji medycznej informacji na temat stopnia natężenia bólu uniemożliwiał lub znacznie utrudniał rzetelną ocenę skuteczności zastosowanego leczenia. - Stan ten był również niezgodny z wymogami rozporządzeń Ministra Zdrowia regulujących zasady prowadzenia dokumentacji medycznej - dodano w raporcie. W ocenie NIK, niewdrożenie przez personel formalnych zasad leczenia bólu "pozbawiło pacjentów systemowej gwarancji realizacji ich prawa do działań przeciwbólowych w czasie hospitalizacji". - Tylko w dwóch szpitalach ustalono i w pełni stosowano reguły i zasady ujęte w wewnętrznej procedurze leczenia i oceny skuteczności leczenia bólu. U pacjentów tych szpitali prowadzono systematyczne pomiary natężenia bólu oraz dokonywano regularnej oceny efektów wdrożonego leczenia przeciwbólowego, co rzetelnie odnotowywano w dokumentacji medycznej - zaznaczono. W związku z wynikami kontroli NIK wnosi do ministra zdrowia o rozważenie wprowadzenia obowiązku dokumentowania pomiarów natężenia bólu we wszystkich podmiotach udzielających świadczeń zdrowotnych i podjęcie działań zwiększających nacisk na edukację przyszłych lekarzy i pozostałej kadry medycznej w tym zakresie. Z kolei do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia wnosi o przeanalizowanie dostępności świadczeń zdrowotnych w poradniach leczenia bólu i dostosowanie wielkości nakładów finansowych na te świadczenia, adekwatnie do zdiagnozowanych potrzeb. Dowiedz się więcej na temat:

Protetyka stomatologiczna – Kompleksowe podejście do leczenia Prowadząc leczenie stomatologiczne, nieważne jakiego rodzaju, staram się przywrócić jamie ustnej pełne zdrowie. Dlatego też diagnostykę oraz wszystkie inne działania wykonuję kompleksowo, uwzględniając nie tylko problem, z którym zgłosił się Pacjent, ale

Powiększanie penisa kwasem hialuronowymSkuteczna urologia estetyczna dla mężczyznCentra Medyczne OrtoGoZaufaj naszemu doświadczeniuW OrtoGo Centrum Medyczne udzielamy ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych w zakresie działań służących ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz innych działań medycznych wynikających z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania. Oferujemy specjalistyczne leczenie i porady naszego zespołu chirurgów, ortopedów, chirurgów naczyniowych, internistów, gastroenterologów, endokrynologów, neurochirurgów, dermatologów, diabetologów, chirurgów plastycznych, urologów i innych OrtoGoPŁOCKlek. Agnieszka BielarskaChirurgia plastycznaUmów wizytęWARSZAWA-PRAGA/WARSZAWA-WOLA/PŁOCKlek. Anna MackiewiczGastroenterologia, InternaUmów wizytęPŁOCKlek. Andrzej NykazaChirurgia naczyniowaUmów wizytęPŁOCK/WARSZAWA-WOLAlek. Bartosz ChwedczukOrtopedia i traumatologia narządu ruchuUmów wizytęDbamy o najwyższą jakość naszych usługKwas hialuronowyNaturalnie występujący w ludzkim organizmie kwas hialuronowy jest substancją znajdującą szerokie zastosowanie we współczesnej medycynie. Mało inwazyjna metoda podania, udowodniona skuteczność w poprawie stanu aparatu ruchu u wielu pacjentów i brak przykrych skutków ubocznych sprawiają, że doskonale sprawdza się on w ortopedii. W OrtoGo jego regenerujące właściwości wykorzystujemy, używając kwasu hialuronowego w procesach naprawczych i ochronie bogatopłytkoweOsocze bogatopłytkowe - autologiczny materiał pozyskiwany z obwodowej krwi pacjenta to przełomowe odkrycie w wielu dziedzinach medycyny. Innowacyjne metody dzisiejszej ortopedii regeneracyjnej pozwalają z powodzeniem wykorzystać je przy urazach stawów i ścięgien, pomaga przy leczeniu zespołów bólowych kręgosłupa, a także zmian i zespołów przeciążeniowych. Może być również wykorzystywane przy wspomaganiu terapii pooperacyjnej, podczas uszkodzeń narządu ruchu, czy przy ubytkach chrząstki czyli badanie USG jest metodą obrazowania narządów wewnętrznych za pomocą dźwięków o wysokiej częstotliwości. Dzięki otrzymywaniu obrazów w czasie rzeczywistym możliwa jest nie tylko ocena struktury narządów, ale również ich czynności i ruchu. Podczas badania nie wykorzystuje się promieniowania rentgenowskiego. Jest to procedura bardzo bezpieczna. Badanie mogą Państwo wykonać w każdej naszej laboratoryjneW trosce o zdrowie nie wystarczy stosować zbilansowanej diety oraz aktywności fizycznej. Bardzo ważne jest również regularne kontrolowanie stanu zdrowia poprzez wykonanie nawet najbardziej podstawowych badań laboratoryjnych krwi. Według zaleceń lekarzy specjalistów warto badać się przynajmniej raz w roku. Badania są bezpieczne i tanie, a w pewnych warunkach mogą uratować życie lub przyczynić się do poprawy kondycji nas wyróżnia?Wielu specjalistówWykwalifikowany personel medyczny i ponad dwudziestu lekarzy, którzy dobro pacjenta stawiają zawsze na pierwszym pomocPostaw na swoje zdrowie i skorzystaj z profesjonalnej i kompleksowej pomocy w jednej z dwóch dogodnych lokalizacji: Warszawa lub blisko PacjentaW Centrach Medycznych OrtoGo priorytetem zawsze jest dobro pacjenta. Dokładamy wszelkich starań, by mogli Państwo korzystać z najwyższej jakości usług, diagnostyki i to nowoczesne, wielospecjalistyczne placówki medyczne, które zapewnią Państwu szeroki wachlarz zarówno podstawowych, jak i zaawansowanych świadczeń medycznych wykonywanych przez zespół kompetentnych i doświadczonych lekarzy trosce o zdrowie naszych pacjentów przygotowaliśmy ofertę, w ramach której mogą Państwo skorzystać z opieki wysoko specjalistycznego, wykwalifikowanego personelu, zarówno pielęgniarskiego, jak i zespołu znakomitych lekarzy specjalistów wielu dziedzin. W OrtoGo znajdą Państwo szybką i fachową pomoc w zakresie poradni:Nasz zespół lekarski to specjaliści, którzy na co dzień pracują w wielu renomowanych oddziałach wszelkich starań, by tworzyć dla Państwa miejsce, którego celem jest zapewnienie opieki medycznej dla całej rodziny, zarówno dorosłych, seniorów, jak i tych najmłodszych pacjentów. Dlatego w OrtoGo częstymi pacjentami są również dzieci, a w przychodni znajdą Państwo nowoczesny sprzęt ultrasonograficzny do wykonania badania preluksacyjnego bioderek (USG). Dzięki naszemu doświadczeniu doskonale wiemy, że połączenie wybitnych w swoich dziedzinach lekarzy specjalistów oraz najnowocześniejszego sprzętu i wyposażenia jest gwarancją szybkiej diagnostyki i skutecznego procesu też o to, by w naszych przychodniach mogli Państwo skorzystać z szerokiej oferty badań laboratoryjnych. Wykonujemy ponad 5000 badań, takich jak: hematologia, mikrobiologia, endokrynologia, biochemia, alergologia, analityka ogólna, badania genetyczne, infekcje, czy pełen komplet badań przedoperacyjnych. W trosce o zdrowie naszych pacjentów przygotowaliśmy również pakiety badań laboratoryjnych: pakiet ogólny stan zdrowia, pakiet dla sportowców, pakiet zdrowe kości, pakiet zdrowy wygląd, pakiet zdrowe serce, pakiet reumatyczny i dwa pakiety Centra Medyczne mogą Państwo znaleźć w trzech lokalizacjach:Placówka OrtoGo Warszawa - Pragaul. Wiatraczna 25 lok. U2 04-384 WarszawaPlacówka OrtoGo Warszawa - Wolaul. Wschowska 8 01-239 WarszawaPlacówka OrtoGo Płockul. Medyczna 8 lok. 138 09-400 PłockOpinie pacjentów są dla nas najważniejszeRobert profesjonalne podejście do pacjenta. Nie dość, że podjęli się trudnego przypadku, gdzie inni lekarze rozkładali ręce, to jeszcze przeprowadzili pacjenta z dużą empatią przez cały proces naszej firmieW OrtoGo naszą misją jest dążenie do zapewniania wysokiej jakości usług poprzez możliwość konsultacji z najlepszymi specjalistami. Chcemy trwale zmieniać życie i komfort naszych pacjentów, poprzez diagnostykę, leczenie i zabiegi na najwyższym poziomie. Nasze Centra Medyczne to zespół niezwykłych ludzi z pasją, kompetentni i pomocni lekarze specjaliści, oraz rzetelny i profesjonalny personel specjalistyczne leczenie i porady zespołu ponad dwudziestu specjalistów w zakresie: ortopedii i traumatologii, ortopedii dziecięcej, chorób wewnętrznych, reumatologii, neurochirurgii, gastroenterologii, endokrynologii, chirurgii ogólnej, chirurgii naczyniowej, leczenia bólu, diabetologii i działamy z szacunkiem i jesteśmy transparentni wobec naszych pacjentów, stawiając ich dobro, zdrowie i życie na pierwszym miejscu.© OrtoGo Centrum Medyczne Sp. z wpisy na blogu . 660 352 279 590 244 783 32 114

procedura oceny i skutecznego leczenia bólu